Er is de afgelopen tijd volop gewerkt aan een volgende versie van het Friese gebiedsprogramma. De verplichting om deze voor 1 oktober 2024 aan te bieden bij het Rijk is er niet meer. Echter, met de Voortgangsrapportage geven we het ministerie inzicht in het vele werk dat in Fryslân is verzet en de mooie stappen die zijn gezet voor de toekomst van ons landelijk gebied. Het is tevens een afronding van de afgelopen periode waarin samen met onze partners gemotiveerd is gewerkt aan het Friese gebiedsprogramma. De rapportage is opgesteld in overleg met Wetterskip Fryslân, Friese gemeenten en gebiedspartners: organisaties op het gebied van landbouw, natuur en leefbaarheid.
Constructieve samenwerking
We kijken terug op een constructieve samenwerking in dit traject en willen in Fryslân deze brede samenwerking t.b.v. het landelijke gebied graag voortzetten. De doelen voor water, natuur en klimaat - die ten grondslag liggen aan het voormalig NPLG - vragen nog om een concretere uitwerking. We zien dat daarin een urgente behoefte ligt waarbij richting nodig is vanuit het Rijk. Tegelijkertijd willen we als Friese overheden, samen met onze gebiedspartners, graag met het Rijk samenwerken om het Regeerprogramma binnen de Friese context concreet te maken en toekomstperspectief te bieden voor ons landelijke gebied.
Er blijven volop kansen
Het wegvallen van het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) brengt veranderingen met zich mee, maar in Fryslân blijven we ook volop kansen zien om aan de slag te gaan met de uitdagingen in het landelijk gebied. De stappen die we tot nu toe hebben gezet, zijn waardevol en worden verder versterkt door de nieuwe kaders die door het nieuwe kabinet worden opgesteld. Deze kaders bieden nieuwe mogelijkheden voor financiering, vooral op het gebied van agrarisch natuurbeheer.
Integraliteit vasthouden
Als Friese overheden pleiten we ervoor om in ieder geval vast te houden aan wat goed werkt en waar iedereen enthousiast over is:
- De gezamenlijke aanpak van de Friese overheden en gebiedspartners
- De integrale aanpak op inhoud die van belang is en blijft bij het realiseren van de doelen voor natuur, water, landbouw en klimaat
- De gebiedsgerichte werkwijze die nodig is voor het realiseren van de opgaven.
Het integrale karakter van onze aanpak, waarin stikstof, klimaat, water, natuur en landbouw op een samenhangende manier worden benaderd, biedt veel voordelen. We hebben gezien dat het verbinden van deze thema’s kan leiden tot win-winsituaties voor zowel de landbouw als de natuur. Gedeputeerde Abel Kooistra: “Dankzij de nieuwe kabinetsplannen verwachten we dat de (integrale) gebiedsgerichte aanpak verder wordt versterkt, met name door de erkenning van de cruciale rol van de landbouwsector in het beheer van onze natuur en leefomgeving.”
Financiering nu en straks
We zijn blij met de €180 miljoen euro die voor de komende jaren beschikbaar is voor maatregelen op het gebied van klimaat, veenweide, natuur en landbouw. Dit is een mooie eerste stap en dit bedrag zetten we gericht in zoals is vastgelegd in de maatregelpakketten. Hierover houden we contact met onze gebiedspartners. Tegelijkertijd is er meer nodig. We hebben nog forse stappen te zetten voor het realiseren van de opgaven. We onderschrijven dan ook het belang dat er op relatief korte termijn een alternatief plan beschikbaar komt voor het realiseren van de stikstofdoelen, klimaatdoelen, natuurherstel en de Kader Richtlijn Water (KRW).
Fryslân blijft zich inzetten als een betrouwbare partner voor het Rijk. We verwachten dat de nieuwe kaders, gekoppeld aan het nieuwe Regeerprogramma, meer perspectief en structurele financiering zullen bieden voor concretere plannen voor het landelijk gebied. Dit is nodig om door te kunnen pakken op de urgente opgaven. De energie en betrokkenheid in onze gebiedsprocessen blijven we benutten, met het vertrouwen dat we samen bouwen aan een vruchtbare en duurzame toekomst voor Fryslân.